Bogracz
Bogracz węgierski, to jeden z najlepszych gulaszy wołowych, jakie tylko można zrobić. Zapraszam po mój ulubiony przepis na Bogracz z dużymi kawałkami ziemniaków.
- bez użycia bulionu
- wspaniałe danie jednogarnkowe
- zamiast ziemniaków można dać kluseczki domowe
Czas przygotowania: 3 godziny 30 minut
Liczba porcji: 2100 g gulaszu
Kaloryczność kcal: 230 w 100 g dania
Składniki
- 800 g mięsa wołowego - np. pręga oraz łopatka
- 200 g boczku gotowanego wędzonego
- 100 g dobrej jakosci słoniny
- 6 łyżek dobrej jakości smalcu - około 100 g
- 2 średniej wielkości cebule - około 330 g
- 2 średniej wielkości czerwone papryki - około 400 g
- 5 ząbków czosnku - około 25 g
- 500 g ziemniaków - można pominąć lub dać kluseczki
- 2 łyżki koncentratu pomidorowego - do 50 g
- 400 ml wody - trochę więcej niż 1,5 szklanki
- zioła i przyprawy: 2 listki laurowe, 3 ziarna ziela angielskiego; 1 pełna łyżeczka słodkiej papryki; 1 płaska łyżeczka soli; po pół łyżeczki wędzonej i ostrej papryki; 1/3 łyżeczki czarnego pieprzu
Bogracz
Szklanka ma u mnie pojemność 250 ml.
Warzywa ważone były przed ewentualnym obraniem/przygotowaniem. Zawsze podaję wagę użytych przeze mnie warzyw lub owoców. Nie trzeba jednak stosować się do wytycznych co do grama. Wagi podawane są po to, by łatwiej Wam było zorientować się, jaka mniej więcej ilość potrzebna jest do zrobienia danego dania.
Kalorie policzone zostały na podstawie użytych przeze mnie składników. Jest to więc orientacyjna liczba kalorii, ponieważ Twoje składniki mogą mieć inną liczbę kalorii niż te, których użyłam ja. Z podanej ilości składników otrzymasz Bogracz o wadze około 2100 gramów. Zanim zaczniesz szykować ten gulasz, polecam najpierw przeczytać cały przepis, by przygotować się odpowiednio wcześniej do kolejnych etapów wykonania.
UWAGA: Bogracz, to rodzaj kociołka stalowego lub emaliowanego, który rozszerza się ku górze. Kociołek podwieszany jest na trójnogu i wieszany na metalowym łańcuchu. Bogracz wisi nad ogniskiem, a w środku gotuje się węgierski gulasz. Zaczęto zatem nazywać tak samo i danie. Ponieważ zdecydowana większość Czytelników nie ma możliwości szykowania tego gulaszu w kociołku na świeżym powietrzu, podaję przepis na Bogracz robiony w warunkach domowych.
Bogracz przepis
W sporym garnku z grubym dnem umieść około 200 gramów pokrojonego w drobną kostkę gotowanego, wędzonego boczku oraz około 100 gramów słoniny, którą również należy wcześniej pokroić. Zacznij nagrzewać garnek. Ustaw trochę niższą niż średnia moc palnika, by słonina oraz boczek zaczęły się powoli wytapiać i podsmażać. Po około pięciu minutach dodaj też część (około 3 łyżki smalcu) i dalej smaż boczek i słoninę przez 10 minut, na średniej lub nieco niższej mocy palnika. Boczek ma się tylko lekko zarumienić.
Porada: Jeśli nie masz słoniny, to możesz dać tylko boczek oraz o około 100 gramów więcej smalcu. Smalec można w ostateczności zamienić na olej do smażenia. Boczek gotowany wędzony można ewentualnie zamienić na boczek surowy wędzony.
Dwie cebule obierz i pokrój na nieco większe kawałki. Dodaj je do garnka z boczkiem i resztą tłuszczu. Do tego gulaszu wybieram zazwyczaj cebule zwykłe, czosnkowe lub ewentualnie cukrowe. Jeśli masz tylko czerwoną cebulę, to ją też śmiało można dodać. Całość wymieszaj przy pomocy drewnianej łyżki i smaż dalej bez przykrycia przez kolejne 10 minut.
W międzyczasie przygotuj mięso wołowe pod Bogracz. Tym razem użyłam około 400 gramów pręgi wołowej oraz 400 gramów łopatki wołowej. Bardzo dobrze sprawdzi się też karczek wołowy. Mięso pokrój na kawałki na jeden kęs (fragmenty do 2,5 cm).
Porada: Wołowinę można zamienić na cielęcinę, wymieszać mięso wołowe z cielęcym lub też sięgnąć po baraninę albo jagnięcinę. Z każdym z wymienionych mięs postępujesz tak samo, jak to opisałam w przepisie. Jeśli masz więcej niż 800 gramów mięsa, to śmiało możesz zwiększyć jego ilość bez potrzeby wprowadzania zmian w ilości pozostałych składników.
Dużą patelnię z grubym dnem nagrzewaj powoli na średniej mocy palnika. Wyłóż na nią trzy łyżki smalcu, a po chwili również i część pokrojonego mięsa. Nie kładź na patelnię wszystkiego na raz. Zawartość patelni smaż następnie na dość wysokiej mocy palnika przed kilka minut. Pozwól, by wołowina ładnie się w tym czasie zarumieniła. W trakcie podsmażania zamieszaj kilka razy mięso przy pomocy drewnianej łyżki. Gdy dana porcja mięsa jest już podsmażona, to przekładaj ją do garnka, w którym Bogracz będzie duszony w kolejnym etapie. Na patelnię wyłóż pozostałe mięso. Podsmażaj je tak samo, jak pierwszą partię, a potem przełóż do garnka.
Wyłącz palnik pod patelnią. Na patelnię po mięsie wylej pół szklanki wody. Zostaw przez chwilę wodę na patelni, a nawet zamieszaj całość drewnianą łyżką, aby jak najwięcej sosu połączyło się z wodą. Po chwili całość przelej do garnka z szykowanym gulaszem. Na patelnię znowu wylej trochę wody (pół szklanki) i raz jeszcze przelej wodę do garnka z Bograczem.
Kolejno dołóż również obrane i pokrojone na mniejsze kawałki ząbki czosnku (5 sztuk) oraz dwa listki laurowe (u mnie świeże) i trzy ziarna ziela angielskiego. Wymieszaj składniki, przykryj przykrywką i zagotuj Bogracz. Następnie zmniejsz moc palnika do takiej, by gulasz tylko lekko mrugał i gotuj go tak przez godzinę.
Po tym czasie do garnka wlej trochę ponad pół szklanki wody. Dodaj też pozostałe przyprawy: 1 pełna łyżeczka słodkiej papryki; 1 płaska łyżeczka soli; po pół łyżeczki wędzonej i ostrej papryki; 1/3 łyżeczki czarnego pieprzu. Garnek ponownie przykryj przykrywką. Zagotuj Bogracz, a następnie zmniejsz moc palnika do takiej, by gulasz tylko lekko mrugał i gotuj go tak przez kolejną godzinę.
Po tym czasie do garnka dodaj też pokrojone na kawałki papryki. Wcześniej papryki umyj i oczyść z gniazda nasiennego. Dodałam dwie czerwone papryki, ale można też sięgnąć po paprykę pomarańczową, żółtą, czy zieloną. Garnek ponownie przykryj przykrywką. Zagotuj Bogracz, a następnie zmniejsz moc palnika do takiej, by gulasz tylko lekko mrugał i gotuj go tak przez 30 minut.
W międzyczasie obierz około 500 gramów ziemniaków. Pokrój je na większe (lub mniejsze jeśli wolisz) kawałki i dodaj do gulaszu. Zamieszaj całość i ponownie przykryj garnek przykrywką. Zagotuj Bogracz, a następnie zmniejsz moc palnika do takiej, by gulasz gotował się troch intensywniej. Gotuj go tak do miękkości ziemniaków, czyli około 20-25 minut.
Dopiero, gdy ziemniaki zmiękną, do garnka dołóż dwie łyżki koncentratu pomidorowego (lub więcej jeśli wolisz). Gulaszu nie przykrywaj już przykrywką, tylko gotuj jeszcze kilka minut, a następnie sprawdź jego smak i w razie potrzeby dodaj więcej przypraw.
Porada: Ziemniaki można zastąpić domowymi kluseczkami, które należy ugotować osobno i dodać go gulaszu razem z koncentratem (po dodaniu papryki, gotujesz wówczas gulasz przez około 50 minut - zamiast 30 minut). Polecam przepis na kluski kładzione. Bogracz będzie też pyszny z kopytkami lub kluskami śląskimi. Szare kluski też będą super.
Bogracz podawaj jeszcze gorący. Jest pyszny bez dodatków lub z kromką świeżego pieczywa. Warto udekorować go natką pietruszki lub liskami świeżego oregano. To danie idealnie nadaje się do ponownego podgrzewania.
Smacznego.