Ania Gotuje
Ania Gotuje
Tylko najlepsze przepisy
Gzik

Gzik

Super pyszny gzik, czyli twaróg ze śmietaną oraz cebulą lub szczypiorkiem i kilkoma innymi dodatkami, to nie tylko proste danie postne. Pyry z gzikiem są tak pyszne, że polecam szykować je również bez specjalnej okazji.

- regionalny przepis
- tylko tanie i łatwo dostępne składniki
- świetne nie tylko na kolację, ale i na obiad

Czas przygotowania: 15 minut
Czas gotowania ziemniaków: 25 minut
Liczba porcji: 18 połówek pyr z gzikiem

Kaloryczność kcal: 120 w 1 połówce pyry z gzikiem
Dieta: bezglutenowa, wegetariańska

Składniki na pyry

  • około 1 kg ziemniaków lub więcej - u mnie 9 sztuk

Składniki na gzik

  • 600 g twarogu tłustego lub półtłustego
  • 200 g śmietany kwaśnej 18 % - około 6 pełnych łyżek
  • malutka cebulka lub mały pęczek szczypiorku
  • przyprawy: 1 płaska łyżeczka soli, 1/4 płaskiej łyżeczki pieprzu, szczypta cukru
  • ewentualne dodatki: jajka gotowane na twardo; rzodkiewka; czosnek; natka pietruszki

Gzik

Z podanej ilości składników wyszło mi 18 połówek ziemniaków gotowanych w mundurkach podanych z gzikiem. 
Kalorie policzone zostały na podstawie użytych przeze mnie składników. Jest to więc orientacyjna liczba kalorii, ponieważ Twoje składniki mogą mieć inną liczbę kalorii niż te, których użyłam ja. Zanim zaczniesz szykować pyry z gzikiem, polecam najpierw przeczytać cały przepis, by przygotować się odpowiednio wcześniej do kolejnych etapów wykonania.

Ziemniaki gotowane w mundurach podawane z gzikiem to tradycyjne danie prosto z południa Wielkopolski. W gwarze poznańskiej pyry, to właśnie ziemniaki gotowane w całości, w mundurkach (bez obierania). Ja jestem z Mazowsza i dla mnie gzik, to po prostu taki twarożek, czyli biały ser z dodatkami. Bardzo jednak podoba mi się nazwa pyry z gzikiem i sama uwielbiam podawać to danie. Można je robić przez cały rok, ponieważ używa się ziemniaków i młodych, ale dużych i tych starych. Polecam :)

Gzik, 1

Pyry z gzikiem

Około jednego kilograma ziemniaków (stare lub młode, ale większe sztuki) bardzo dokładnie umyj pod zimną, bieżącą wodą. Wyszoruj je też dokładnie, by oczyścić je z ziemi innych zanieczyszczeń. Miałam trochę ponad kilogram ziemniaków. U mnie było to dziewięć sztuk. Staraj się wybrać ziemniaki o podobnej wielkości. Jeśli jednak nie uda Ci się tak przebrać ziemniaków, (u mnie dwie sztuki były znacznie większe niż pozostałe) to nie szkodzi. Gotujemy je w całości, więc te, które zmiękną szybciej wystarczy wyłowić wcześniej z garnka przy pomocy szczypiec. 

Czyste ziemniaki umieść w większym garnku. Wody wlej tyle, by całkowicie przykryła ziemniaki. Wsyp też łyżeczkę soli. Ziemniaki gotuj pod przykryciem do miękkości. Od zagotowania może to trwać 25-30 minut. Zazwyczaj sprawdzam widelcem każda sztukę i wyławiam, gdy jest już idealnie ugotowana. Ugotowane do miękkości ziemniaki w mundurkach odkładam na deskę do wysuszenia i ostudzenia. 

Gzik, 2

W trakcie gotowania ziemniaków przygotuj gzik. Na kilogram ziemniaków daję zazwyczaj minimum 600 gramów twarogu. Ja wybieram twaróg tłusty, (w kostce lub w trójkącie - z małych, lokalnych mleczarni) ale może to być też dobrej jakości twaróg półtłusty lub chudy. Do miski z twarogiem dodaj też śmietanę kwaśną 18 % lub 12%. Daję 200 gramów śmietany. Tak więc zazwyczaj stosuję proporcje 1:3 (jedna porcja śmietany na trzy porcje twarogu). Do miski dodaję też mały pęczek siekanego szczypiorku lub kawałek drobno siekanej cebuli. A na koniec symboliczna szczypta cukru (można pominąć) oraz jedna, płaska łyżeczka soli i 1/4 płaskiej łyżeczki pieprzu.

Całość ugniatam widelcem i mieszam, by połączyć wszystkie składniki. Sprawdzam konsystencję i smak gzika. Jeśli wyszedł zbyt zwarty, to dodaję więcej śmietany. Jeśli jest za mało słony lub pieprzny, to dodaję jeszcze odrobinę przypraw. 

Porada: Ja tego nie robię, zamiast śmietany można też dać kremowy jogurt naturalny, czy nawet mleko. Z mlekiem trzeba uważać, by gzik nie wyszedł za rzadki. Czasem łączę też szczypiorek z cebulą albo daję tylko siekaną cebulę. Smak gzika można też wzbogacić o ząbek czosnku (obrany i przeciśnięty przez praskę) albo drobno siekaną rzodkiewkę. Czasem dodaję też jajka gotowane na twardo - na tę porcję dałabym trzy jajka na twardo, które wystarczy posiekać lub ugnieść widelcem, jeszcze przed dodaniem ich do gzika. 

Gzik, 3

Ziemniaki ugotowane w mundurach przekrój w poprzek na pół. Na każdą połówkę wyłóż porcję gzika. Pyry z gzikiem warto udekorować na koniec szczypiorkiem, lub natką pietruszki oraz posypać świeżo mieloną solą i pieprzem (u mnie pieprz kolorowy). Pyry z gzikiem podajemy na zimno.

Pokazałam mój ulubiony sposób na podanie gzika z pyrami. Można też śmiało każdą połówkę ziemniaka naciąć na cztery i faszerować je gzikiem lub też pokroić pyry na mniejsze kawałki i na całość wyłożyć gzika. Całe pyry można też zmiażdżyć i na takiego zgniecionego ziemianka wykładać gzik. Wersja z całymi pyrami i gzikiem podanym obok też jest ok. 
Gzik, 4

Mój gzik ma lekką konsystencję, ale nie jest lejący. Jeśli jednak wolisz, by pyry z gzikiem były "rzadsze" to możesz dodać do gzika więcej śmietany lub jogurtu, albo wylać trochę dodatkowej śmietany już na podane danie. Bardziej popularna ostatnio wersja, to gzik podany na kromce świeżego pieczywa, czyli taki twarożek na kanapce :)

Smacznego. 
Średnia 4.8 / 5 (696 głosów) Oceń!
Drukuj Przepis
Zapisz Przepis
Dodaj Notatkę
Dodaj Komentarz
Dziękuję za wspólne gotowanie.
Będzie mi miło jeżeli dodasz komentarz ze zdjęciem. Ania

Gzik

Gzik, czyli gzika (ta druga nazwa jest chyba aktualnie rzadziej używana) to bardzo proste danie, które wywodzi się z kuchni kujawskiej oraz wielkopolskiej. Gzika to nic innego niż ugnieciony twaróg z dodatkiem śmietany kwaśnej. Do tego dodaje się szczypiorek lub cebulę oraz przyprawy. Przyprawy do gzika bardzo podstawowe. Dajemy bowiem sól oraz pieprz. Ja osobiście wsypuję też odrobinę cukru, który podkreśla smak gzika. Przepis na gzika jest banalnie prosty. Warto poznać składniki oraz ewentualne dodatki smakowe do dobrego gzika. Tak więc jeśli chodzi o twaróg, to damy twaróg krowi. Gzika przepis z twarogiem z kostki lub z trójkąta będzie najlepszy. Wybieraj te mniejsze, lokalne mleczarnie. Jak szykuję przepis na gzik to raczej sięgam po twaróg tłusty lub półtłusty, ale i ten chudy będzie dobry. Gzik przepis z dodatkiem śmietany kwaśnej 18 % jest dla mnie idealny. Można też jednak zamienić śmietanę na jogurt i zrobić taką odchudzoną wersję gzika. Rzadkiej spotyka się w gziku mleko, ale jak ktoś woli rzadszego gzika, to śmiało. W gziku znajdziemy też drobno siekaną cebulkę lub szczypiorek. Można też śmiało łączyć i szczypior i cebulę. Bardzo często daje się też drobno siekaną rzodkiewkę albo drobno siekany lub przepuszczony przez praskę czosnek. Dozwolone jest nawet jajko ugotowane na twardo i ugniecione widelcem. Jeśli chcesz zobaczyć jak zrobić gzik, który smakuje mi najbardziej, to zapraszam po mój przepis na gzik. Ten pyszny twarożek, czyli gzik, tradycyjnie podajemy z pyrami, ale coraz częściej ziemniaki w mundurach zastępujemy kromką ulubionego pieczywa. Można zatem podawać gzika zarówno z pieczywem w formie kanapki, jak i z pyrami, czyli z ziemniakami gotowanymi w mundurkach. A z innych polskich, tradycyjnych i prostych dań polecam Ci kluski kładzione, które można podać na słodko i na słono. Świetny jest też banalny przepis na podpłomyk z mąki i wody. Idealnie zastępstwo pieczywa. Pieczarki faszerowane to również pyszna i super atrakcyjna przekąska, którą gorąco polecam. Zapraszam też po przepis na kotlety sojowe a la schabowe. 

Pyry z gzikiem

Jeśli gzik podamy z ziemniakami gotowanymi w mundurkach, to otrzymamy danie o nazwie pyra z gzikiem, czyli gzik i pyry. Ziemniak z gzikiem podawany jest właśnie w kuchni z południa Wielkopolski. W gwarze poznańskiej pyry, to ziemniaki gotowane w całości, w mundurkach (bez obierania). Ja jestem z Mazowsza i dla mnie gzik, to po prostu taki twarożek, czyli biały ser z dodatkami. Bardzo jednak podoba mi się nazwa pyry z gzikiem i sama uwielbiam podawać to danie. Ziemniaki z gzikiem można robić przez cały rok, ponieważ używa się ziemniaków i młodych, ale dużych i tych starych. Wystarczy bowiem dobrze wyszorować ziemniaki przed ugotowaniem i można je śmiało jeść w całości, w mundurkach. Po ugotowaniu pyry można pokroić nożem na mniejsze kawałki lub też nawet ugnieść widelcem. Można też podzielić każdego ziemniaka na pół i układać na nich gzik, tak samo jak szykujemy jajka faszerowane na Wielkanoc. Po wyłożeniu na pyry porcji gzika, całość można jeszcze dodatkowo polać śmietaną i posypać solą i pieprzem. Jeśli traktujemy pyry z gzikiem jako danie postne, to można je jeszcze polać przed podaniem olejem - np. lnianym lub rzepakowym. Pyry z gzikiem powstały prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX wieku. To właśnie wtedy w Wielkopolsce ziemniaki zdobywały szczyt popularności. powstawały z nimi najrozmaitsze dania, w tym właśnie pyra z gzikiem. Pyry z gzikiem podawano chętnie w postne dni, czyli w piątki. Pyry z gzikiem można zamówić w większości poznańskich restauracji. Na pyry z gzikiem przepis jest jeden, tylko każdy ma swoje ulubione dodatki, czy też inne proporcje składników. Zapraszam po mój przepis na pyry z gzikiem.