Ciasto kruche

Czas przygotowania: 1 godzina
Czas chłodzenia ciasta kruchego: 1 godzina
Czas pieczenia całego ciasta: 50 minut
Liczba porcji: foremka 20/30 cm

Kaloryczność kcal: 470 w 100 g ciasta kruchego
Dieta: wegetariańska

Kruche ciasto

Szklanka ma u mnie pojemność 250 ml.
Forma do pieczenia do podanej ilości ciasta: blaszka o wymiarach 20/30 cm, blaszka o wymiarach 24 x 24 cm lub tortownica o średnicy 24-26 cm.

Pieczenie: 180 stopni, środkowa półka z opcją pieczenia góra/dół
Czas podpiekania spodu: 10 minut i 190 stopni
Czas pieczenia całego ciasta: do 50 minut i 180 stopni

Z podanej ilości składników otrzymasz ciasto surowe o wadze około 660 gramów. W całym cieście jest około 3100 kcal. W 100 gramach surowego ciasta jest około 470 kcal. 

Kalorie policzone zostały na podstawie użytych przeze mnie składników. Jest to więc orientacyjna ilość kalorii, ponieważ nawet mąka lub rodzaj użytego tłuszczu mogą mieć inną ilość kalorii, niż te składniki, których użyłam ja. Policzyłam wyłącznie kaloryczność samego ciasta kruchego (bez masy budyniowej i owoców). 

Poniżej podam przepis podstawowy na ciasto kruche, na bazie którego upieczesz dowolny słodki wypiek używając foremek w rozmiarach zbliżonych do tych, które wymieniłam wyżej. Tak więc opiszę dokładnie jak zrobić ciasto, jak je podzielić, by powstał spód oraz część pod kruszonkę. Poniżej podaję też przykładowy przepis na ciasto kruche z budyniem i wiśniami. Możesz z niego skorzystać lub też upiec ciasto kruche z budyniem i innymi owocami. Możesz też całkowicie pominąć masę budyniową i upiec wyłącznie ciasto z kruche z wybranymi owocami :)

Ciasto kruche przepis

Zacznijmy od mąki. Do ciasta kruchego polecam wymieszać mąkę pszenną typ. 550 (Mąka pszenna luksusowa. Sprawdzi się też mąka typ. 500, czyli mąka poznańska oraz wrocławska, a nawet mąka tortowa) z mąką krupczatką, w proporcji pół na pół. Do tej porcji ciasta potrzebujesz dwie szklanki, czyli 320 gramów mąki. Zatem wsypujesz jedną szklankę mąki zwykłej i jedna szklankę mąki krupczatki. Jeśli masz tylko np. mąkę tortową lub uniwersalną, to śmiało możesz użyć wyłącznie takiej.

Do mąki wsyp jeszcze minimum 100 gramów cukru pudru (około 3/4 szklanki). Ciasto z taką ilością cukru nie jest bardzo słodkie. 

Do ciasta kruchego używam zazwyczaj prawdziwego masła. Smalec stosuję czasem, gdy szykuję ciasto kruche na słono. Masło może być wyjęte prosto z lodówki. Kroję je na mniejsze kawałki, by było mi łatwiej rozetrzeć masło z mąką. Potrzebujesz 200 gramów, czyli klasyczną kostkę masła. Do miski dodaj też dwa żółtka niedużych jajek. 

Porada: W tym momencie możesz też dodać: łyżkę kakao, czy otrzymać ciasto kruche czekoladowe lub płaską łyżeczkę cynamonu, by upiec kruche ciasto cynamonowe. 

Aby połączyć ze sobą wszystkie składniki możesz użyć miksera z hakami do wyrabiania cięższych ciast lub wyrobić ciasto ręcznie. Zrób to szybko i sprawnie, by niepotrzebnie nie ocieplać dłońmi ciasta i nie roztapiać drobinek masła. Na początku może Ci się wydawać, że ciasto jest zbyt lepkie, jednak po chwili zacznie się robić coraz bardziej plastyczne i łatwo Ci będzie uformować je w zgrabną kulę. Kulę ciasta zawiń w folię i odłóż na pełną godzinę do lodówki, by się schłodziło. 

W trakcie chłodzenia się ciasta ugotuj budyń. Do rondelka wlej trzy szklanki mleka (najlepiej pełnotłustego) oraz wsyp cztery łyżki cukru (lub więcej, jeśli lubisz bardziej słodkie wypieki). Szklankę wypełnij mlekiem do połowy a następnie wsyp trzy opakowania proszku budyniowego o smaku waniliowym lub śmietankowym. Mają to być trzy budynie bez cukru o wadze 35 gramów na jedną saszetkę. 

Mleko z cukrem doprowadź do wrzenia. Zmniejsz moc palnika do minimum i wlej dobrze wymieszany proszek budyniowy z mlekiem. Od razu zacznij mieszać budyń. Możesz trochę zwiększyć moc palnika. Budyń mieszaj krótko, ale energicznie. Powinien się ponownie zagotować i zgęstnieć. Nie mieszaj go też za długo. Tylko tak długo, by otrzymać odpowiednią konsystencję. To będzie bardzo gęsty budyń. Budyń odstaw do przestudzenia, przykrywając go wcześniej kawałkiem folii (ja używam do tego woreczków śniadaniowych). 

Po godzinie chłodzenia możesz już podzielić ciasto na dwa kawałki w proporcji 1/3 i 2/3. Mniejszy kawałek zawiń ponownie w folię i odłóż do zamrażalnika.

Dno formy wyłóż papierem/pergaminem do wypieków i zapnij obręcz (jeśli Twoja forma ją posiada). Wybieraj foremki o wymiarach: blaszka o wymiarach 20/30 cm, blaszka o wymiarach 24 x 24 cm lub tortownica o średnicy 24-26 cm. Do tego wypieku nie używam papieru do pieczenia na bokach formy. Możesz jednak dla ułatwienia użyć pergaminu również na bokach. Wówczas przytnij sobie papier do pieczenia, by wyłożyć nim też boki formy. Najpierw jednak boki od wewnątrz wysmaruj miękkim masłem lub margaryną kanapkową (takie margaryny są miękkie i idealnie nadają się do smarowania wnętrz foremek). Do natłuszczonych boków paski papieru idealnie się przyklejają. 

Większy kawałek ciasta polecam pokroić nożem na plastry nie grubsze niż 1 cm. Plastry układaj na dnie formy. Resztkami ciasta wypełnij wolne miejsca a na koniec połącz ciasto i wyrównaj powierzchnię. Możesz je nakłuć widelcem. 

Formę ze spodem umieść w piekarniku nagrzanym do 190 stopni. Wybierz środkową półkę z grzaniem góra/dół. Blat piecz w ten sposób przez 10 minut. Upieczony spód możesz od razu wyjąć z piekarnika. Nie wyłączaj piekarnika, tylko zmniejsz jego temperaturę do 180 stopni. 

Na podpieczony spód wyłóż cały budyń (zarówno budyń, jak i spód mogą być jeszcze gorące). Dokładnie wypełnij wolne przestrzenie i wyrównaj powierzchnię. 

Na budyniu rozłóż owoce. Ja rozmroziłam wcześniej 500 gramów wiśni bez pestek. Wiśnie dodatkowo osuszyłam ręcznikiem papierowym. Zamiast wiśni możesz też użyć: maliny, jagody, plasterki jabłek, truskawki, połówki śliwek, czereśnie.. o łącznej wadze nie przekraczającej 700 gramów. 

Z zamrażarki wyjmij mniejszy kawałek ciasta kruchego i zetrzyj go na tarce, na grubych oczkach. Starte ciasto rozłóż równo na całej powierzchni. Formę z gotowym do pieczenia ciastem umieść w piekarniku nagrzanym do 180 stopni. Opcja pieczenia góra/dół. Wybierz środkową półkę i piecz kruche ciasto z budyniem i owocami przez około 50 minut.
Upieczone ciasto można od razu wyjąć z piekarnika. Nie polecam go jednak wyjmować z formy i kroić, zanim całkiem nie ostygnie. Masa budyniowa potrzebuje się całkowicie przestudzić i lekko schłodzić, by ponownie stężeć. Schłodzone ciasto kruche kroi się idealnie. Polecam obficie oprószyć je przed podaniem cukrem pudrem, ponieważ nie jest bardzo słodkie. 


Powyżej podałam przykładowy przepis na wykorzystanie ciasta kruchego do zrobienia słodkiego wypieku. Możesz też pominąć budyń w składnikach i użyć wyłącznie owoców lub nawet bardzo gęstego dżemu lub powideł. Takie ciasto będzie się zapewne piekło trochę krócej, niż kruche z dodatkiem budyniu. 

Możesz też wykorzystać dwa białka, które zostały po składnikach na kruche ciasto i ubić je na sztywno z czterema czubatymi łyżkami drobnego cukru. Potem dodajesz jeszcze dwie płaskie łyżki kisielu cytronowego bez cukru (proszek). Taką surową bezę wykładasz na owoce a dopiero na nią ścierasz mniejszy kawałek ciasta i formę umieszczasz w piekarniku. 

Powodzenia i smacznego!